
Verenigd Koninkrijk wil Brexit-afspraken over Noord-Ierland eenzijdig aanpassen
Het Verenigd Koninkrijk wil de Brexit-afspraken met de Europese Unie over Noord-Ierland eenzijdig aanpassen, heeft buitenlandminister Liz Truss dinsdag bekendgemaakt. Daarmee zet Londen de verhoudingen met Brussel verder op scherp. De Britten en de EU hebben al lange tijd ruzie over de situatie in Noord-Ierland, die is ontstaan na het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU.
De regering van premier Boris Johnson wil dat de Europese Commissie de afspraken over handel en verkeer in Noord-Ierland grondig aanpast, maar dat weigert Brussel. Truss heeft laten weten dat de situatie zo urgent is dat het land nu eigenlijk zelf moet ingrijpen.
In het Britse parlement wees ze erop dat de afspraken met Brussel niet compleet overboord gegooid zullen worden, maar er zouden wel een paar wijzigingen nodig zijn. Dat wil ze in de komende weken gaan regelen. Londen wil onder meer af van de grenscontroles voor goederen die van Groot-Brittannië naar Noord-Ierland gaan. Ook zou er een alternatief arbitragemechanisme moeten komen dat de rol van het Europese Hof van Justitie in Noord-Ierland vervangt.
Vanwege het EU-lidmaatschap van Ierland zouden goederen door de douane gecontroleerd moeten worden bij de grens met Noord-Ierland, maar dit ligt gevoelig omdat niemand zo'n harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland wil. Dat is in de jaren negentig zo afgesproken in een vredesakkoord na decennia van strijd tussen pro-Ierse katholieken en pro-Britse protestanten.
Afspraak na Brexit onveranderd
Na de Brexit werd om deze afspraak in stand te houden, besloten de grens tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk in de praktijk te trekken tussen Noord-Ierland en het Britse eiland. Maar daardoor moet de douane goederen die tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk worden vervoerd nu controleren.
Premier Johnson stelt al langer dat de Brexit-afspraken over Noord-Ierland onhoudbaar zijn. Hij is van mening dat de huidige situatie de vrede en stabiliteit in Noord-Ierland in gevaar brengt en dat zijn regering het recht heeft om op te treden als de EU weigert aan haar eisen te voldoen.
Europese leiders hebben het VK er echter voor gewaarschuwd dat eenzijdige stappen rond Noord-Ierland de hele Brexit-deal in gevaar zouden kunnen brengen en zouden kunnen resulteren in een handelsoorlog. De Ierse minister van Buitenlandse Zaken Simon Coveney zei dinsdag "grote zorgen" te hebben. De "eenzijdige" actie van de Britten zou het alleen maar moeilijker maken om een oplossing te vinden.