Vaccinontwikkelaar Pfizer gaf deze week toe dat zijn coronavaccin niet was getest op het tegengaan van virusverspreiding toen het op de markt kwam. Europarlementariër Roos noemde dat "een schandaal".

Want vaccinatie zou toch ook ziekte bij anderen voorkomen? En was het coronatoegangsbewijs wel rechtmatig als gevaccineerden anderen toch kunnen besmetten?

Roos deelde dinsdag op Twitter een filmpje waarin hij zijn verontwaardiging uitspreekt over Pfizer en het Nederlandse coronabeleid. Voordat het vaccin op de markt kwam, wist de farmaceut namelijk niet in hoeverre vaccinatie de verspreiding van het coronavirus zou tegengaan. Maar in de periode erna, toen steeds meer mensen gevaccineerd werden, bleek uit verschillende onderzoeken dat vaccinatie wel degelijk besmettingen voorkomt.

Eind 2020 keurde het Europese geneesmiddelenbureau (EMA) het Pfizer-vaccin goed. Het was toen getest op veiligheid en werking tegen ernstige ziekte en overlijden. Dat is gebruikelijk in de testfase.

Ziekenhuisopnames en sterfgevallen voorkomen waren immers de belangrijkste doelen van het vaccin. Het doel van vaccins testen is niet om te bekijken of ze ook virusverspreiding tegengaan.

Dat was geen geheim en de 'ontdekking' van Roos is dan ook geen nieuws. Ook de Nederlandse overheid was hier open over. Op twee coronapersconferenties in februari 2021 sprak toenmalig minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge van een "onzekere factor". Hij liet diezelfde maand nog eens weten dat niet bekend was in hoeverre de vaccins de verspreiding van het virus konden remmen.

Waarom drong de overheid dan toch aan om een vaccin te nemen om anderen te beschermen, vraagt Roos zich af. Maar Roos maakt hier een sprong in de tijd. De overheid communiceerde dit pas later in 2021. Zoals premier Mark Rutte in november van dat jaar zei: "Haal die prik en bescherm jezelf en ook de mensen om je heen."

Tegen die tijd lag er al voldoende bewijs dat gevaccineerde mensen minder medemensen besmetten met het coronavirus. Zo publiceerde het Britse wetenschappelijke tijdschrift Nature in maart vorig jaar een onderzoek waaruit blijkt dat de hoeveelheid virus in de keel gemiddeld lager is dan bij besmette personen die niet gevaccineerd zijn.

In Engeland werd in oktober vorig jaar ontdekt dat de kans een stuk kleiner is dat je je huisgenoten besmet als je ondanks vaccinatie toch COVID-19 krijgt. Als iemand minstens één prik met de vaccins van AstraZeneca of Pfizer heeft gehad, dan is het aantal huisgenoten dat besmet raakt 40 tot 50 procent kleiner.

Tegen de tijd dat de overheid uitdroeg dat je ook anderen beschermt door zelf een vaccin te nemen, was die kennis er dus. Het bleek dat mensen die gevaccineerd zijn soms het coronavirus kunnen overdragen. Maar de kans dat dit gebeurt, is wel een stuk kleiner dan wanneer ze niet gevaccineerd zijn.

Ongevaccineerde mensen worden gemiddeld zieker van COVID-19 en dragen gemiddeld meer virusdeeltjes bij zich. Symptomen zoals niezen en hoesten zorgen ervoor dat de virusdeeltjes bij andere mensen terechtkomen.

In mei vorig jaar benadrukte De Jonge nog dat het coronatoegangsbewijs pas kon worden ingevoerd als het kabinet zeker wist dat gevaccineerde mensen geen rol spelen bij de verspreiding van het coronavirus. Uiteindelijk bleek dat volledige zekerheid niet te geven was. De Jonge liet die eis dan ook varen.

Op 22 juni vorig jaar kwam Jaap van Dissel, directeur van het Centrum Infectieziektebestrijding van het RIVM, naar de Tweede Kamer om hierover te praten. Hij zei dat vaccinatie ervoor zorgt dat het virus zich minder makkelijk verspreidt na vaccinatie.

Twee dagen later werd de nieuwe CoronaCheck-app gelanceerd. Deze app gaf toegang tot bepaalde evenementen, alleen na vaccinatie of een negatieve coronatest. Toen was dus uit verschillende onderzoeken gebleken dat vaccinatie helpt bij het voorkomen van verspreiding van de virusdeeltjes.

Zie je zelf een bericht langskomen waarvan je de juistheid betwijfelt? Tip ons dan door een mail te sturen naar [email protected].