Tussen 2003 en 2015 hadden starters nog een bruto inkomen van ongeveer 40.000 euro nodig om de woningmarkt te betreden. Maar sindsdien is dit bedrag omhooggeschoten naar 71.000 euro.

De inkomens zijn in dezelfde periode ook gestegen, maar wel minder hard. In 2014 was het gemiddeld besteedbaar inkomen even hoog als het benodigde salaris voor een starterswoning. Nu ligt dat ongeveer 40 procent lager.

Dat koopwoningen voor starters minder bereikbaar zijn geworden, komt deels door de hogere huizenprijzen. Een doorsnee starterswoning is tussen 2003 en mei dit jaar met 90 procent in prijs gestegen tot 380.000 euro, becijfert Rabobank-econoom Stefan Groot.

Starters profiteren ook steeds minder van fiscale voordelen als de hypotheekrenteaftrek dan voorheen. Bovendien zijn de leennormen sinds de financiële crisis aangescherpt: je mag inmiddels minder lenen ten opzichte van je inkomen en de woningwaarde. Volgens Groot zijn jongeren daardoor aangewezen op huren, terwijl ze daarmee duurder uit zijn.

Volgens Groot is woningschaarste een van de grote oorzaken van waarom starters geen koopwoning kunnen krijgen. Vanaf 2011 is door uitblijvende nieuwbouw de woningvoorraad minder sterk toegenomen dan het aantal inwoners.

"Meer nieuwbouw zal de prijsstijgingen van het afgelopen decennium niet ongedaan maken, maar kan de toegankelijkheid van koopwoningen voor starters wel weer terugbrengen naar een niveau dat aansluit bij hun inkomens", zegt Groot. Het gemiddeld besteedbaar inkomen is nu ruim 48.000 euro.

Ruimere leennormen liggen niet voor de hand, vindt de Rabo-econoom. "Door het achterblijvende aanbod zou dat vooral tot hogere huizenprijzen leiden." Om starters meer kans op de woningmarkt te geven, biedt vooral meer nieuwbouw soelaas.