Al met al was het een rommelige klimaattop, waar veel mis ging. Maar Sharm-el-Sheikh zal uiteindelijk de boeken ingaan als de top waar rijke landen akkoord gingen met schadebetalingen aan arme landen. Al is het daarvoor benodigde fonds er nog lang niet: de details zullen in toekomstige klimaattoppen besproken moeten worden.

De Pakistaanse klimaatminister Sherry Rehman ziet dit akkoord als een doorbraak en spreekt van het "einde van een reis van dertig jaar". Zij speelde een belangrijke rol in de onderhandelingen, als delegatieleider van de G77 - een coalitie van 134 ontwikkelingslanden. Pakistan werd dit jaar bovendien getroffen door zware overstromingen.

Ook de meest kwetsbare eilandstaten hebben zich verenigd. "De afspraken die tijdens deze klimaattop zijn gemaakt, zijn een overwinning voor onze hele wereld", zegt Molwyn Joseph, de voorzitter van die coalitie.

Toch is de rest van de wereld het daar niet per se mee eens. En het is zelfs vanuit het perspectief van de laagstgelegen eilanden maar de vraag in hoeverre je er blij mee moet zijn. Of beter gezegd: hoelang.

Met een schadefonds hebben de eilandstaten na bijvoorbeeld een orkaan zicht op herstelbetalingen. Maar ze kregen in Egypte geen extra garanties dat de wereld de opwarming wil beperken tot 1,5 graad. Wat deze eilanden uiteindelijk zien als hun reddingsboei, om niet volledig kopje onder te gaan door zeespiegelstijging.

"We zijn er niet in geslaagd grote voortgang te boeken op het terugdringen van CO2. Dat is buitengewoon teleurstellend", zegt klimaatminister Rob Jetten.

Hij denkt dat het niet aan de Europese Unie ligt. De EU gaf tijdens de klimaattop aan het uitstootdoel voor 2030 nog iets verder te kunnen aanscherpen. En de doorbraak op het schadefonds komt volgens Jetten "mede dankzij de open houding van de EU".

Onder andere hoofdonderhandelaar Frans Timmermans werkte hard om een resultaat uit de top te slepen. Terwijl de VS nog tegen was, toonde de EU zich bereid tot een schadefonds. Mits helder werd dat dit alleen voor de armste landen zou zijn en China en rijke oliestaten ook zouden meebetalen.

Ook moest er extra inzet komen om de opwarming onder de 1,5 graden te houden. Dat laatste werd in Sharm-el-Sheikh uiteindelijk slechts een herhaling van een paar fragmenten van het 'Glasgow Pact', het akkoord dat een jaar eerder werd bereikt.

"Ik kan niks anders concluderen dan dat 2022 een verloren klimaatjaar is geweest", zegt GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout, delegatieleider van het Europees Parlement. "De EU heeft hier leiderschap getoond en de patstelling doorbroken door zich voor een fonds uit te spreken. Hierdoor leverde de top toch nog iéts op."

Die spagaat zien we ook terug bij maatschappelijke organisaties die de klimaatonderhandelingen volgen. Humanitaire organisaties zijn wat positiever dan milieuorganisaties, maar beide hebben dubbele gevoelens.

Er is geen vooruitgang geboekt in het afbouwen van fossiele brandstoffen, zegt Hilde Stroot van Oxfam Novib. "Dit betekent stilstand waar geen tijd te verliezen is." Toch spreekt Oxfam van een doorbraak en directeur Gabriela Bucher noemt de komst van een schadefonds "een monumentale prestatie."

Dat dreigt dan wel een "doemsdagfonds" te worden, reageert Manuel Pulgar-Vidal van het Wereld Natuur Fonds, als de opwarming ondertussen steeds verder blijft oplopen.

Tot slot verdiende het voorzitterschap van Egypte geen hoofdprijs. Het duurde lang voordat er een eerste versie van onderhandelingsteksten verscheen. En die leek vervolgens nauwelijks het product van wat er collectief besproken was.

Daar sijpelden oliebelangen door. India en de Europese Unie hebben geprobeerd om tot een collectief statement te komen over het stoppen van fossiele brandstoffen.

Maar dat voorstel heeft nooit de voorlopige versies van het onderhandelingsdocument gehaald. Saoedi-Arabië zag er niks in, en dat gold ook voor Egypte zelf, dat ook een olie- en gasproducent is. Die besloot de zwakke statements uit de slotverklaring van de klimaattop van vorig jaar te copypasten. Toen besloot de wereld te 'minderen' met steenkool, en alleen 'inefficiënte' subsidies voor fossiele brandstoffen af te bouwen'.

"Het is volstrekt onzinnig om deze klimaattop een succes te noemen", vat de inmiddels uit Egypte teruggekeerde IPCC-klimaatexpert Richard Klein het samen.

"Ja, het schadefonds is vooruitgang. Maar de angst dat het volledig mis zou gaan, heeft ertoe geleid dat veel landen inbonden toen Saoedi-Arabië, die zo'n fonds verder worst is, ging bullyen over de tekst over fossiele brandstoffen."