Slimme meters sturen periodiek - meestal maandelijks - de meterstand naar de energieleverancier. Na toestemming kan de meter zijn meterstand zelfs dagelijks doorgeven. Bij de meeste energiebedrijven zijn die meterstanden te volgen via een app of via de website. Dat heet 'indirecte terugkoppeling' en kan waardevolle inzichten bieden.

Maar de slimme meter kan ook actuele informatie over het verbruik delen. Slimme meters hebben een speciale P1-aansluiting. Op deze aansluiting kan een energiemanager aangesloten worden. Dat apparaatje leest het energieverbruik op ieder moment van de dag uit en koppelt direct terug op een los scherm of in een app.

Op het beeldscherm of in de bijbehorende app kan het energieverbruik live gevolgd worden. Zodra de wasmachine aangezet wordt, is het verbruik zichtbaar. Dat maakt het mogelijk om op zoek te gaan naar grote stroomslurpers in huis. Vaak kan met een kleine ingreep energie bespaard worden.

"Huishoudens die een energiemanager gebruiken, besparen op jaarbasis gemiddeld 3 procent aan energie", zegt Marlon Mintjes van Milieu Centraal tegen NU.nl. "Met de huidige energieprijzen zijn huishoudens misschien extra gemotiveerd om energie te besparen, dus zou de besparing nu zelfs nog hoger kunnen uitvallen."

Nederlandse huishoudens besparen bij live inzicht via een beeldscherm gemiddeld 6,4 procent op elektriciteit en 5,1 procent op gas, schat Netbeheer Nederland. Wie het verbruik minder snel kan terugzien, bespaart gemiddeld 3,2 procent op elektriciteit en 3,7 procent op gas.

Gebruikers van energiemanagers kunnen volgens Mintjes ontdekken waarop het meest bespaard kan worden. "Korter en op een lagere temperatuur douchen, een waterbesparende douchekop en de thermostaat een paar graden lager instellen scheelt veel in het energieverbruik. Een energiemanager laat zien wat je besparingen zijn."

Mintjes heeft ook nog een gouden tip voor wie zoveel mogelijk energie wil besparen: "Maak dagelijks gebruik van de energiemanager en stel bespaardoelen. Energiemanagers maken inzichtelijk of de gemaakte aanpassingen effect hebben en of het bespaardoel behaald wordt."