
Mag je thuiswerken om de files te mijden?
Kan een werkgever je verplichten naar kantoor te komen?
"Ja", zegt arbeidsrechtadvocaat Maarten van Gelderen. "Dit heeft te maken met het instructierecht. De werkgever mag ordevoorschriften opstellen waar een werknemer zich aan moet houden. Daar hoort ook kantoorwerken bij. Als een werkgever bepaalt dat je naar kantoor moet komen, dan moet de werknemer zich aan dit verzoek houden. Kort gezegd: de werkgever bepaalt dus in principe de werklocatie."
Mag je dan wel eerst thuiswerken om de files te mijden?
"Nee, eigenlijk niet. Thuiswerken is geen officieel recht van de werknemer en kan dus niet opgeëist worden. Files zijn - juridisch gezien - het probleem van de werknemer, niet van de werkgever. Om files te mijden, moet je dus eerder van huis vertrekken."
"Toch zie ik in de praktijk dat werkgevers hier sinds de coronacrisis soepeler mee omgaan. Er is veel meer mogelijk dan vroeger, zolang je maar goed communiceert met elkaar en duidelijke afspraken maakt."
"Bij veel bedrijven is er bijvoorbeeld al een thuiswerkbeleid opgesteld. De kans is groot dat deze bedrijven het wel goed vinden dat je later op kantoor verschijnt. Maar dan moet je dat wel eerst met de werkgever overleggen."
Gaat de nieuwe wet 'Werken waar je wil' daar iets aan veranderen?
"De wet moet nog door de Eerste Kamer. Maar als deze wordt goedgekeurd, dan verandert er in principe niet zo veel. Het blijft voor de werkgever relatief gemakkelijk om een verzoek tot thuiswerken af te wijzen, maar bovendien gaat dit wetsvoorstel uit van een structurele situatie, als je bijvoorbeeld altijd twee dagen per thuis wil werken."
Veel werknemers bewaren hun spaarzame vakantiedagen voor de feestdagen. Er zijn nu dus meer mensen die naar kantoor moeten.
"Hoor je dus 's ochtends het filenieuws op de radio? Dan mag je in principe niet zomaar thuiswerken of beroep doen op deze wet. Er is altijd instemming van de werkgever nodig en bij de nieuwe wet mag de werkgever het verzoek nog steeds afwijzen. Mits er natuurlijk al afspraken over thuiswerken zijn gemaakt. Maar dat is per bedrijf verschillend. Werknemers moeten dus van tevoren goed kijken wat er precies mogelijk is."
Waarom staan er in de herfst eigenlijk altijd zo veel files?
Arnoud Broekhuizen, manager bij ANWB Verkeersinformatie: "In oktober en november zijn er relatief meer mensen op de weg dan in andere maanden. Veel werknemers bewaren hun spaarzame vakantiedagen voor de feestdagen. Er zijn nu dus meer mensen die naar kantoor moeten."
"Daarnaast is het weer ook vaak slecht in deze periode, waardoor meer mensen voor de auto kiezen. Er zijn dus ook meer auto's op de weg. En als het regent, rijden mensen langzamer en houden ze ook meer afstand. De capaciteit van de weg wordt hierdoor kleiner en zo ontstaan er files. Het is een patroon dat elk jaar terugkeert."
"Het is tegenwoordig wel opvallend dat de meeste files op dinsdag en donderdag ontstaan. Het is nog niet officieel onderzocht, maar als we naar de cijfers bij de ANWB kijken, dan lijkt het erop dat werknemers vooral op deze dagen naar kantoor komen. Als je de file wil mijden, kan je op deze dagen dus beter thuiswerken of eerder of later van huis vertrekken, indien mogelijk."